Karaman Kültürünü ‘Kitre Bebekler’ ile Yaşatıyorlar

KEMAL ÖNDER DEMİRKOLLU / MEHMET ÇETİN – Karaman’da bir grup kursiyer, kentle özdeşleşen tarihi şahsiyetler, dizi karakterleri ve yöresel kıyafetleri, pamuk, kumaş, tel ve bir bitkinin kökünden elde edilen yapıştırıcı kullanarak yaptıkları kitre bebekler ile tanıtıyor.

Karaman Belediyesi Mümine Hatun Hanımlar Lokali’nde eğitim gören kursiyerlerin yaptıkları kitre bebekler, Hatuniye Medresesi’nde sergileniyor. Sergiyi gezenlerden yoğun ilgi gören bebekler, ziyaretçilere Anadolu kültüründen kesitler yansıtıyor.

Kursun el sanatları öğretmeni Filiz Kızıl, muhabirine yaptığı açıklamada, kitre bebeklerin günümüzde unutulmaya yüz tuttuğunu söyledi.

Açtıkları kursla hem kitre bebek geleneğini devam ettirmeye hem de Karaman’ın kültürel mirasına sahip çıkmaya çalıştıklarını anlatan Kızıl, kursiyerlerin kısa sürede kitre bebek yapımını öğrenerek, güzel eserler vermeye başladıklarını aktardı.

Doğal malzemeler kullanılıyor

Folklorik bebeklerin her şeyinin doğal olduğunu ve hiçbir zararlı madde içermediğini ifade eden Kızıl, şöyle devam etti:

Günümüzde oyuncakların çoğu plastikten yapılıyor. Bu plastik malzemeler ve boyaların ne kadar sağlıklı olduğu tartışılır. Bizim bebeklerimiz ise tamamen doğal. Bunlar sadece bir bebek değil, el emeği göz nuru birer sanat eseri. Kadınlarımız günlerce sevgi ve emekle bu bebeklere şekil veriyor. Kitre bebekler, içerdiği kompozisyonla sabır ve ince bir işçilik istiyor. Bir obje yaklaşık bir ayda hazırlanıyor.

Kızıl, bebeklerin yapımına telden ana iskeletin hazırlanmasıyla başlandığını belirterek, Geven otundan elde ettiğimiz ve kitre dediğimiz yapıştırıcıyı sulandırıp, pamuğa şekil veriyoruz. Yaptığımız bebeğin özelliğine göre detayları ortaya çıkıyor dedi.

Geçmişe yönelik araştırmaların ardından ne tür bebekler yapabileceklerini belirlediklerini anlatan Kızıl, Tarihi şahsiyetlerin kitre bebeklerini yapıyoruz. Örneğin Karamanoğlu Mehmet Bey’in kıyafetlerini, duruşunu, bakışını, yaşam tarzını araştırıyoruz. Geçmiş değerlerimiz üzerine çalışarak, bebeklerimizle Karaman kültürünü yansıtmaya, yaşatmaya çalışıyoruz ifadelerini kullandı.

Dizi film karakterleri de yapılıyor

Kursta 5 yıldır onlarca kursiyere kitre bebek yapımını öğrettiklerine işaret eden Kızıl, şunları kaydetti:

Kursun sonunda sergi açıyoruz. Sergimizi gezenler, bir sonraki kursa katılabilmek için başvuru yapıyor. Bu dönemki sergimizde iftardan sonra kitre bebek çalışmalarımızı halkımızın beğenisine sunuyoruz. İnsanlar kitre bebeği bilmiyordu. Şimdilerde ise ilgi çok. Bebeklerimizle özellikle Karaman ile özdeşleşmiş büyüklerimizin, ecdadımızın hatıratını yaşatmaya çalışıyoruz. Yunus Emre’yi, Karamanoğlu Mehmet Bey’i çalışmalarımızda canlandırıyoruz. Kaybolmaya yüz tutan bir geleneğe ve Karaman’ın kültürel mirasına sahip çıkmaya çalışıyoruz. Bazı arkadaşlarımız da yaptıkları bebeklerde, dizi film karakterlerini tercih ediyor. Yasemin Yalçın’ın canlandırdığı Gülazer karakteri, Adile Naşit, Hürrem gibi dizi kahramanlarını canlandırıyor.

Devlet büyüklerine hediye ediliyor

Kızıl, kitre bebeklerin, Karaman’ı ziyaret eden devlet büyüklerine valilik ve belediye tarafından hediye edildiğini belirterek, Bunları gördükçe gururlanıyoruz. Sergilerde eserlerimiz satılıyor. Turizmde kendine bir hedef belirleyen ilimizde, turistlere bebeklerimizle Karaman’dan bir anı götürme fırsatı sunmayı hedefliyoruz. Bu gerçekleşirse, kursiyerlerimiz Karaman kültürüne katkılarının yanı sıra aile bütçelerine de bir katkıda bulunacaklar diye konuştu.