Atatürk’ün Okuluna Gelip Bir Saat Sınav Yaptığı Genç Kimdi?

BEĞENDİM

ABONE OL

News

1933 yılının sıcak 28 haziran günü Ankara Atatürk lisesi öğretmen ve öğrencilerin müthiş bir heyecan vardır. Derken siyah bir lincoln kapıya yaklaşır. İçinden Salih Bozok, Reşit Galip ve Mustafa Kemal Atatürk iner. Gençler mutluluklarını alkışlarla ifade ederken Atatürk gençleri selamlayarak okula girer. Atatürk okulun bitirme sınavlarına katılmak ister. Öğrencilerin sınavında bizzat bulunmak ister.

Son sınıf öğrencileri tek tek sınıfa alınır ve heyet karşısında sınava tabi tutulur. Atatürk de sınav komisyonunda yer almaktadır. sınava ilk giren öğrenci olan Orhan ve Oktay heyetin ve Atatürk’ün sorularını yanıtlayıp mezun olmaya hak kazanırlar.Bu öğrencilerin de kim olduğunu yazının devamında sizlerle paylaşacağız. Hemen sonra “Aydın” isminde bir öğrenci gelir ve 1 saat kadar içeride kalır.

Ankara Erkek Lisesi’nden Amerika’ya Harvard Üniversitesi’ne uzanan dünyada Bilim Tarihi dalında doktora yaparak PhD unvanı kazanan ilk kişinin 1933’de lise bitirme sınavında Atatürk’le anısını ibrala.com olarak sizlere aktarmak istedik. Bu kişinin kim olduğunu yazının devamında paylaşacağız.

“1933 yılı Ankara Erkek Lisesi tarih-coğrafya ve yurt bilgisi grubu bitirme sınavımızın birinci gününe raslayan kısmının öğleden sonraki bölümü Atatürk’ün huzurunda yapıldı. Atatürk bu sınava Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip, Ankara Valisi Nevzat Tandoğan ve Garnizon Komutanı Fahreddin Altay’ı ve yine en yakın arkadaşlarından Nuri Conker ile Kılıç Ali gibi seçkin şahısları içine alan yirmiye yakın kişiden oluşan bir grupla katıldı. Sınav sonuçlarını tespit eden not cetvelleri, başta Atatürk olmak üzere, Milli Eğitim Bakanı ve Okul müdürünün de imzalarını taşıyacak
şekilde tertiplendi. Sınav, sözlü bir sınavdı. Benim sınavımı tek başına Atatürk yaptı.Ben içeri girdiğimde Atatürk, Volga ile Don ırmaklarının birbirlerine bağlanmaları teşebbüsünün ne zaman yapılmış olduğunu hocalardan soruyordu. Buna bir süre kimse cevap vermedi. Atatürk’ün hemen sağında oturmakta olan Afet Hanım soruyu bana sormasını Atatürk’e teklif etti. Atatürk de bunu uygunbulduğunu hafif bir baş işaretiyle ifade ederek, soruyu bana sordu. Teşebbüs, Sokullu Mehmet Paşa zamanına aitti. Bir mevsim böyle bir kanalın açılma çalışmaları yapılmış fakat ertesi yıl çalışmalara devam edilmeyerek proje yarıda bırakılmıştı. Böyle bir kanalın açılması siyasi ve iktisadi bakımlardan ne gibi anlamlar taşıyabilir ve ne gibi sonuçlar doğurabilirdi? Ayrıca
doğal şartlar ve teknik olanaklar açısından durum ne idi ve bunun gibi bazı diğer tecrübelerimiz ve geleceğe ilişkin tasavvurlarımız var mıydı? İşte bütün bunlar Atatürk’ün bana sorduğu sorular arasındaydı. Bir sorunun cevabı ve mahiyeti genellikle ikinci bir soruyu akla getirmişti. Bunlardan birincisi “Rusya’da Sovyet Sosyalist rejiminin kurulmasında bizim etkimiz olmuş mudur?” sorusuydu.Sınav sırasında üç defa harita başına ve yazı tahtasına kalkıldı.
Atatürk bütün sınav boyunca bana çok kibar davrandı. Sınav çerçevesinde yaptığı bütün konuşmalarında hep sanki kendisi ile eşit tuttuğu bir kimse ile konuşuyormuş gibi davranması özellikle dikkatimi çekti. Ben çıktıktan sonra sınav salonunda hazır bulunanlara cevaplarımdan çok memnun kaldığını açık bir şekilde ifade etmiş.Tam not verilen başka öğrencilerin de bulunduğunu söyleyerek, benim notumun hizasına bir de “çok iyi” yazayım demiş ve cetvele böyle bir kayıt düşmüş, ayrıca kendisi benim hakkımda hocalardan da biraz bilgi istemiş ve bütün bunlardan
sonra Milli Eğitim Bakanı Reşit Galip Bey’e dönerek kendisine ’bu öğrenciyle ilgilenin’ demiş. Reşit Galip beni makamında kabul ederek bana kendi imzasını taşıyan ve Atatürk sınavındaki başarımdan ve Atatürk’ün takdirini kazanmış olmamdan dolayı beni tebrik eden kısa bir mektup sundu ve “Tarihçi olmak istemez misin? Atatürk senin tarih sınavını çok beğendi” mealinde benimle bir konuşma yaptı. Milli Eğitim Bakanlığı da konuya ciddiyetle eğilmiş ve tarih ile fen konularını bir araya getiren bir alan olarak benim için bilim tarihinin uygun bir meslek olabileceğini düşünmüş. Bu arada Sarton’un çıkarmaya başladığı Bilim Tarihine Giriş adlı kitabın yayımlanmış olan birinci cildini Türk Tarih Kurumu’nun kütüphanesinde gözden geçirme fırsatı buldum ve bilim tarihini kendime meslek seçtiğim ve yarışma sınavını kazandığım takdirde Sarton’un yanında öğrenimimi sürdürebileceğim de bana söylendi. Bütün bunların bir sonucu olarak, bilim tarihçisi de olabileceğime, bu mesleği seçmemin de uygun olabileceğine karar verdim.” der anılarında.

Amerika’da Harvard Üniversitesinde girer ve bilim tarihi üzerine “dünyada ilk doktora yapan kişi” unvanını kazanır. Sonrasında Türkiye’ye gelip bilim tarihi kürsüsünü kurar. Uluslararası bilim tarihi üyeliğine seçilir ve Unesco gibi birçok kurum ve dünyanın çeşitli ülkelerinden ödüller alır. Binlerce türk gencini yetiştirir. Kıymetli ibrala.com takipçileri işte bahsettiğimiz bu “Aydın” şu an kullandığımız 5 liranın üzerinde de bulunan Ordinaryus Profesör Dr. Aydın Sayılı’nın ta kendisidir. İlk paragrafta bahsettiğimiz Atatürk’ün bizzat imtihan ettiği Orhan ve Oktay kim midir? Ünlü şair yazar Orhan Veli Kanık ve Oktay Rıfat Horozcu’dur.

Hepsinin mekanı cennet olsun. ibrala.com