Genç Aren Umut Veren Projesini Karaman’da Anlattı

TÜBİTAK’ın her yıl düzenlediği 2204 Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’nın Konya Bölge Finali ve Sergisi, bu yıl ilk kez Karaman’da, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Binası Fuar Alanı’nda gerçekleştirildi.

HABERİN VİDEOSUNU AŞAĞIDA İZLEYİN

Etkinlik, genç mucitlerin yaratıcı projelerine ev sahipliği yaparken, özellikle bir proje tüm dikkatleri üzerine çekti: 14 yaşındaki lise öğrencisi Aren Azat’ın geliştirdiği yapay zeka destekli orman yangını erken tespit ve otomatik müdahale sistemi.

Antalya’da yaşayan 9. sınıf öğrencisi Aren Azat, Manavgat, Antalya ve Alanya’da yaşanan büyük orman yangınlarından derinden etkilenerek bu soruna bir çözüm bulmaya karar verdi. Azat’ın projesi, sensörler aracılığıyla yangını erken tespit ederek, yüksek kesimlere yerleştirilecek su tankları veya yağmur suyu ile dolabilen süzgeçli su tankları vasıtasıyla otomatik sulama başlatmayı ve yangının yayılmasını tampon sistemiyle engellemeyi hedefliyor.

“Yangın Büyümeden Kontrol Altına Alınacak”

Projesinin detaylarını anlatan Aren Azat, “Manavgat, Antalya ve Alanya çevresinde yaşanan yangınlarda yaklaşık 200 bin dönüm arazinin yok olması beni çok üzdü. Bu nedenle, yangınları erken tespit edip büyümeden ‘Turan Taktiği’ ile etrafını sararak kontrol altına alacak bir proje geliştirdim. Sistem, yangın algıladığında hemen sulamayı başlatıyor ve ardından devreye giren tampon sistemi, yangının etrafında bir sınır hattı oluşturuyor. Eğer yangın nedeniyle direklerden biri yıkılırsa, tampon sistem sayesinde yangın olduğu yerde söndürülüyor. Ağaçlık alanlarda itfaiye araçlarının ulaşımı zor olabiliyor. Helikopterlerle yapılan müdahalelerde ise dökülen su havada buharlaşıyor. Biz bu projeyle ağaçlık alanlara direkler kurarak bölgenin güvenliğini sağlamayı amaçladık. Bu sistem, özellikle ulaşımın zor olduğu ağaçlık alanlarda büyük avantaj sağlayabilir,” dedi.

Danışman Öğretmenden Tam Destek

Projeye danışmanlık yapan kimya öğretmeni Abdullah Akdeniz ise, bu sistemin yangınlarla mücadelede büyük katkı sağlayabileceğini vurgulayarak, “Orman yangınları, ülkemiz ve dünyamız için kanayan bir yara. Orman arazisi ve endemik türlerin korunması açısından, arazözlerin giremediği yerlerde bu tampon sulama sistemimizin çok etkili olacağını düşünüyoruz. Sesimizi duyurmak istiyoruz,” ifadelerini kullandı.

Projenin Teknik Detayları ve Çalışma Prensibi

Aren Azat’ın projesi, ormanlık alanlara yerleştirilecek sensörler ve kameralar aracılığıyla yangın belirtilerini (duman, ısı, alev) erken tespit ediyor. Yapay zeka algoritmaları, sensörlerden gelen verileri analiz ederek yangının konumunu ve büyüklüğünü belirliyor. Ardından, yüksek kesimlerdeki su tanklarından veya yağmur suyu ile dolabilen süzgeçli su tanklarından otomatik olarak su püskürtülerek yangına müdahale ediliyor. Tampon sistemi ise, yangının etrafında bir su perdesi oluşturarak alevlerin yayılmasını engelliyor.

Projenin Potansiyel Faydaları

• Erken Tespit: Yangınların başlangıç aşamasında tespit edilmesi, büyümeden kontrol altına alınmasını sağlıyor.
• Otomatik Müdahale: İnsan müdahalesine gerek kalmadan yangına anında müdahale edilebiliyor.
• Ulaşım Zorluğu Olan Alanlarda Etkinlik: İtfaiye araçlarının ulaşamadığı sarp ve ormanlık alanlarda büyük avantaj sağlıyor.
• Su Kaynaklarının Verimli Kullanımı: Yağmur suyu gibi doğal kaynaklar kullanılarak su tasarrufu sağlanıyor.
• Can ve Mal Kaybının Önlenmesi: Yangınların büyümesi engellenerek can ve mal kayıplarının önüne geçiliyor.

Projenin Geleceği ve Hedefler

Aren Azat ve danışman öğretmeni Abdullah Akdeniz, projelerini daha da geliştirerek orman yangınlarıyla mücadelede etkin bir çözüm sunmayı hedefliyor. Projenin, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenmesi ve yaygınlaştırılması, orman yangınlarının önlenmesinde önemli bir adım olabilir.

Bu proje, gençlerin çevre sorunlarına duyarlılığını ve çözüm üretme potansiyelini gözler önüne seriyor. Aren Azat’ın başarısı, diğer gençlere de ilham kaynağı olarak gelecekte daha nice yenilikçi projenin ortaya çıkmasına vesile olabilir.