Eksi sözlükte anlamı ;
Önüne geçen her şarttan kendine çıkar sağlamaya çalışan insan;
Fırsatçı olma durumu ise ,Güç durumlarda ,uzak ve üstün amaçları bir tarafa bırakarak yalnızca içinde bulunulan koşullara göre kendi çıkarları için davranma niteliğine sahip kişi ;
Eş anlamlısı Oportünizmdir ; olaylardan bencil bir şekilde avantaj elde etmeye çalışarak bilinçli bir şekilde uygulanan politikalardır. Prensiplere ve diğer bireylerin karşılaşacağı sonuçlara asgari önem verir
Ele geçmiş olan fırsatları iyi değerlendirme politikası oportünizm ,bunları uygulayan kişilere Oportünist adı verilir.
Oportünist kişiler özellikle güç durumlarda ,ahlak kuralları çerçevesinde ya düzenli bir düşünceden daha çok,çıkarlarına uygun bir biçimde hareket etmeyi amaçlarlar kapitalist sistemde dünyanın kesinlikle olmazsa olmaz olmaz kuralıdır.
Fırsatçılık faaliyetleri bir toplumun genel kabul görmüş geleneksel kurallarına ,ahlak kurallarına ,eğitim ve öğretim programlarına bağlı olarak yapılmaktadır.
Toplum olarak istisnasız faaliyet alanlarımız bağlı olarak fırsatlar bekleriz, mesela ticaret ile uğraşıyorsak elimizde hangi ürün var ise o üründen en büyük karı etmeye çalışırız makul bir maliyeti hesaplayıp etiketi buna göre koymuyoruz; İnsanların dara düşmesini, yoksul olmasını ,kıtlık olmasını kollarız , bu şartlarda hiçbir ahlaki değeri, gelenek ve göreneklerimizi dikkate almayız, sanki gözümüzün önünde seller gibi yeşil dolarlar akar,diğer insanların ekonomik şartları bizleri hiç ilgilendirmez.
Bir sivil toplumda yönetici , bir kamu yöneticisi olsun ,bir politikacı ,bir sporcu ,bir bilim adamı bir yazar olsun hep rakibimizin biçare olması, düşkün olmasını isteriz.
Pazarcı pazarını açıyor halde mal yok bizde de az onun için pahalı;
Halci bağırıyor seralardan mal gelmiyor.
Seracı ağlıyor hava şartlarından ürünlerimiz zarar gördü;
Çiftçi kuraklık oldu ürünlerim yetişmedi;
Oto galerisi konuşuyor elimizde araba yok zam yapmak zorundayız.
Nakliyeci dert yanıyor akaryakıt pahalı;
Müteahhit daha fazla kar etmek istiyor demir pahalı diye;
Daha kimler kimler neler söylüyor.
Olması gereken nedir ? Normal rekabetçi şartların olduğu gibi maliyet çıkarılır , malın gerçek değeri bulunur ona göre piyasaya sürülür mal az diye fırsatçılık yapılmaz,sözde hepimiz dürüstüz,iman sahibiyiz, ahlaklıyız ,vatan perveriz,yani mangalda kül bırakmayız; Allahım sonumuzu hayır etsin.
Nevdet Ortauğurlu
ibrala.com Köşe yazarı
Karaman’da Karoğlu ailesinin acı günü