Küresel jeopolitik risklerin ve ekonomik belirsizliklerin arttığı bir dönemde, yatırımcıların güvenli liman arayışı altına olan talebi daha da artırdı. Dünyada sıcak savaşlar, bölgesel istikrarsızlıklar, ticaret savaşları ve siyasi-sosyal gerilimler, yatırımcıların klasik ve güvenli araçlara yönelmesine yol açarken; Türkiye’de altına olan ilgi son bir yılda rekor seviyelere ulaştı. Altın, hem fiziki hem de bankacılık sistemi içindeki hesaplarla yeniden yatırımcıların gözdesi haline gelirken, bu trendden en çok etkilenen illerden biri ise Karaman oldu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) üçer aylık verilerine göre, Türkiye genelinde altın mevduatlarında son bir yılda dikkat çeken bir artış yaşandı. Özellikle 2024’ün ilk çeyreğinde yaşanan küresel gelişmeler ve ons altındaki hızlı yükseliş, Türkiye’de yatırımcıların bankalarda altın hesaplarına yönelmesini hızlandırdı. Bu dönemde Karaman, altın mevduatındaki yıllık yüzde 71,6’lık artış oranıyla Türkiye genelinde ilk 10 il arasında yer aldı.
Karaman’da gerçek kişilere ait altın mevduatları 2023 yılı Mart ayından 2024 yılı Mart ayına kadar olan dönemde 639,5 milyar liralık genel artışa katkı sağlayan illerden biri oldu. Bu süreçte Karamanlı yatırımcılar, altını yalnızca bir tasarruf aracı olarak değil, aynı zamanda geleceğe dair güvenli bir yatırım olarak değerlendirmeyi sürdürdü. İlin toplam tasarruf mevduatı içindeki altın hesaplarının oranı da dikkat çekici bir seviyeye ulaşarak yüzde 22,6 oldu.
Nüfusu itibarıyla orta ölçekli bir il olan Karaman, kişi başına düşen ortalama altın mevduatı açısından büyükşehirleri geride bırakmayı başardı. Kişi başına ortalama 25 bin 66 liralık altın mevduatı ile Türkiye genelinde dördüncü sırada yer alan Karaman, İstanbul, Ankara ve Isparta’nın hemen ardından geliyor. Bu veri, Karamanlı bireylerin altın yatırımına olan ilgisinin sadece toplam hacim bazında değil, kişi başına düşen miktar açısından da oldukça yüksek olduğunu gösteriyor.
Uzmanlara göre Karaman’daki bu artış, sadece ekonomik kaygılarla değil, aynı zamanda kültürel ve geleneksel eğilimlerle de açıklanıyor. Türkiye’de uzun yıllardır “yastık altı” olarak tabir edilen fiziki altın birikimi önemli bir yer tutarken, Karaman gibi Anadolu illerinde bu gelenek halen güçlü bir şekilde devam ediyor. Ancak son yıllarda bankacılık sistemine olan güvenin artmasıyla birlikte bu altınların bir kısmı artık banka hesaplarında değerlendiriliyor.
Karaman’da özellikle genç nüfusun altına olan ilgisinin arttığı, bu yatırım aracının sadece düğün ve benzeri geleneksel organizasyonlarda değil, aynı zamanda geleceğe yönelik planların bir parçası olarak da görülmeye başlandığı belirtiliyor. Ayrıca, Karaman’da faaliyet gösteren yerel bankaların altın hesapları konusunda sunduğu teşvikler, düşük masraflar ve dijital platformlar üzerinden işlem kolaylığı da yatırımcıların bankacılık sistemine geçişini hızlandıran unsurlar arasında.
BDDK verilerine göre, Türkiye genelinde mart sonu itibarıyla toplam tasarruf mevduatları 11 trilyon 671,2 milyar liraya ulaştı. Bu hacmin 1 trilyon 628,6 milyar lirası gerçek kişilere ait altın mevduatlarından oluşuyor. Son bir yılda altın mevduatındaki artış oranı yüzde 64,7 olurken, 2024’ün ilk çeyreğinde ise yüzde 29,4’lük bir büyüme yaşandı. Altın mevduatlarının toplam tasarruf içindeki payı yüzde 14’e yükseldi.
Yine de Türkiye’deki altın varlığının çok büyük bir kısmının hâlâ kayıt dışı olduğu biliniyor. Dünya Altın Konseyi’nin tahminlerine göre, Türkiye’de yastık altında saklanan altının miktarı 4.500-5.000 ton arasında. Bu miktar, cari fiyatlarla yaklaşık 500 milyar dolarlık bir ekonomik büyüklüğe karşılık geliyor. Karaman gibi altına yatırım konusunda bilinçli illerde ise bu tür fiziki birikimlerin de banka sistemine kazandırılması, ekonomiye olan katkıyı daha görünür hale getiriyor.
Küresel piyasalarda yaşanan gelişmeler, altın fiyatlarında dalgalanmaların süreceğini gösteriyor. 2024 yılı başında 2.623 dolardan işlem gören ons altın, mayıs ayı başında 3.434 dolara kadar yükseldikten sonra dalgalı bir seyir izledi. 30 Mayıs itibarıyla ons fiyatı 3.292 dolar seviyesinde kapanırken, Türkiye’de gram altın fiyatı ise 4.151 TL oldu.
Uzmanlar, küresel ticaret savaşları, yüksek enflasyon oranları, dolar endeksindeki zayıflama ve jeopolitik belirsizliklerin altın fiyatlarını yukarı yönlü desteklemeye devam edeceği görüşünde. Bu durum, Karaman gibi illerde altın yatırımı yapanların, güvenli liman arayışlarında doğru bir tercih yaptığını gösteriyor.
Karaman, altına olan yüksek ilgisiyle Türkiye’nin en fazla altın mevduatına sahip illeri arasına girmeyi başardı. Kişi başına düşen altın varlığında üst sıralarda yer alması, ilin hem ekonomik dinamizmini hem de yatırım konusundaki bilinç düzeyini ortaya koyuyor. Altının, gelecekteki belirsizliklere karşı bir sigorta olarak görülmesi, Karamanlı yatırımcıların tercihlerinde etkili olmaya devam edecek gibi görünüyor.
Karaman’da Aracıyla Tarlaya Uçtu!