Soma’daki maden faciasının nedenlerine ilişkin çok sayıda iddia gündeme geldi. O iddialar faciadan sağ kurtulan işçilere soruldu. Bayram Çakan, 2009’dan bu yana facianın yaşandığı madende çalışıyor. Mahsur kalan işçilerden. Yaklaşık 9 saat boyunca kurtarılmayı bekleyen Çakan, yaşadıklarını şöyle anlatıyor;
“ACI ÇEKE ÇEKE ÖLDÜLER”
“Yer altında olup sağ çıkarılan çok az kişiyiz. Kurtulanlar listesinin çoğu yer üstü ekibinden. Ama biz yaşarken öldük. Duman arasında sıkışıp kaldığımızda gözümün önünde arkadaşlarım patır patır yere düştü, boğularak can verdiler. Nefes alamadıkları için can havliyle çırpınıyor, sağa solu tekmeliyor, yakalarını çekiştiriyorlardı. En şanslıları gazın etkisiyle bir anda etkilenip gözlerini kapatarak yere yığılanlardı. Kimi eşinin, kimi çocuklarının adını haykırıyordu. Arkadaşlarım acı çeke çeke öldüler, ben nasıl öleceğim acaba derken bir baktım kurtulmuşum”
“YANGINLARI KANIKSAMIŞTIK”
Bayram Çakan, 301 madencinin hayatını kaybetmesine neden olan yangınların çalıştığı maden için çok sık yaşanan bir durum olduğunu söylüyor; “Yangınlar sık oluyordu. Yangın olduktan sonra amirler o bölgeyi tamamen hava almayacak şekilde kapatıyor böylece kendiliğinden sönüyordu. Çok tanık olduk bu anlara. Ama göçük de oldu. En son bundan 2-3 ay önce bir göçük yaşandı. Ölüm olmadı ama yaralananlar oldu. Yaşanan bu yangınlar ya da göcük sonrası yol değişmedi. Her zaman gelip gittiğimiz bir yoldu. Yeni tünel de yoktu ancak yeni baca yapıldığını biliyorum. 2-3 ay oldu bu baca yapılalı.”
Madende 5 yıldır çalışan Hasan Çelik de, “Maden 2006’da Park Teknik’ten Soma Kömür A.Ş.’ye geçti. Bu geçişten önce de zaten maden devletten alınmıştı. Bu geçişlerin hepsinin yangınlarla baş edemedikleri için olduğunu biliyorum. Bundan dolayı Soma A.Ş.’de çözümü baca açmakta aradılar” dedi. Madenden kurtulan bir diğer işçi Ahmet Metan ise “Yangın sık olur, söndürülürdü. Devir döneminden önce ya da sonra söndürülmeyen yangın yoktu. Biz yangına şaşırmazdık, kanıksamıştık. Ancak yeni bir tünel değil yeni bacalar yapıldı” diye konutu.
“BU KADAR SICAĞINA HİÇ TANIK OLMAMIŞTIM”
İşçiler, madendeki ısının özellikle son dönemde arttığı görüşünde. Soma’daki madenden çıkan kömürün hep sıcak olduğunu kaydeden Bayram Çakan, “Kömür hep sıcaktı ancak hiç bu son dönemlerde olduğu kadar sıcak olduğuna tanık olmadım. İçerisi her zaman basık ve cehennem gibiydi. Biz bu durumu amirlerimize de ilettik” derken, Hasan Çelik de, “Özellikle son 1 aydır ısınma olduğu yönünde bizim de tanıklıklarımız vardı. Ocağın bazı bölümlerinde elimizi duvarlara koyduğumuzda dahi içten içe yanma ve sıcaklığı avucumuzda hissediyorduk. Madenin bazı bölümlerine tişörtle inerdik. Ancak bazı bölümlerde atletimizi bile çıkartmak zorunda kalıyorduk” diye konuştu.
ÖNÜNE GEÇİLEBİLİRDİ
Bir maden mühendisinin faciayla ilgili yorumu ise şöyle:
“Yangının neden çıktığını söylemek mümkün değil. Kömürün yanması kuvvetle muhtemel. Bu bölgede çıkan kömür çok kolay hava ile temas edip yanabilecek cinsten. Bu kömüre ya çok hava vererek ya da hiç hava vermeyerek önlem almak mümkün. İşçilerin belirttiği gibi kömürün son dönemlerde daha sıcak olması da etkili. Kömürün sıcak çıkmasının önüne geçilebilirdi.”
Başbakan Erdoğan TİKAnın 5 projesinin açılışını yaptı