Öğrenmeyi, öğrenmeden yani nasıl öğreneceğini bilmeden öğrenmeye çalışmak akıntıya karşı kürek çekmek gibidir. Yoğun ve yorucu bir çalışmanın sonucunda kısa süreli belleğimize bir şeyler atabiliriz. Ancak bu bilgilerin çok az bir kısmı uzun süreli belleğe kaydedilir. Beynimizin öğrenme yöntemlerini bilirsek başarıya ulaşmak hiçte zor olmayacaktır. Öğrenmeyi kolaylaştıran, bilgilerin kalıcılığını arttıran böyle bir yöntem var mı sorusunun cevabı evet böyle bir yöntem var olacaktır. Peki, nedir bu yöntem? Zihin haritaları.

Zihin Haritaları Nedir?

Zihin haritaları; beynin doğal öğrenme yapısına göre tasarlanmış, beynin her iki lobunu aynı anda uyaran ve beyinde çok sayıda bağlantı noktaları oluşturarak öğrenmeyi hızlandırıp kolaylaştıran 21. Yüzyıl öğrenme tekniğidir. İnsanoğlunun yaratılışına uygun olarak tasarlanan bu öğrenme tekniğini yakından tanıyalım.
Zihin haritaları, bilginin görselleştirilip hafızaya alınmasında kullanılan oldukça etkili bir yöntemdir. Haritanın ortasında merkezi bir fikir veya bir konu vardır. Merkezden yayılan beyinin sinir hücrelerini andıran dallar ve alt başlıklar bulunur. Zihin haritaları, beyinin sevdiği kavramlardan oluşan çizgiler, semboller, kelimeler, renk ve görüntüler kullandığı için doğal bir organizasyon yapısına sahiptirler. Zihin haritaları, tekdüze bilgilerden oluşan uzun bir listeyi, beynin doğal işleyiş biçimine uygun olarak çalışan; renkli, akılda kalıcı ve son derece düzenli bir şemaya dönüştürür.

Bir 100 metre koşucusu hayal edin. Sağ eliyle sağ bacağını tutuyor ve bu şekilde koşmaya çalışıyor. Ne kadar başarılı olabilir? İşte bizler de beynimizin sadece bir lobunu kullandığımızda ancak o koşucu kadar başarılı olabiliriz.
Denge çok önemlidir. Sağ ve sol bacak nasıl ki beraber, uyum içinde çalışıyorsa, sağ ve sol beyin de birlikte çalışmalıdır.
Sol lob alt alta yazılan kelimeleri, listeleme yöntemini, sıralamaları ve sayıları; sağ ise renkli ve neşeli olan her şeyi sever.
Zihin Haritaları, sağ lob (renkler, resimler vb.) ve sol lob (sözcükler, mantık, sayılar vb.) becerilerinizi birleştirir ve bu şekilde performansınızı arttırır. Yani, beyniniz problemleri çözmeye çalışırken de en üst performansında çalışır.
Zihin Haritaları Hangi Amaçlarla Kullanılır?
Kişisel (günlük/haftalık/aylık) planlamalarda
Ders çalışırken not almada
Problemler için alternatif çözüm arayışlarında
Kitap-makale özetleri çıkarmada
Yeni fikirler üretmede

Zihin Haritasının Yararları Nelerdir?

Bilgiyi görselleştirerek öğrenmeyi eğlenceli hale getirir.
Haritayı oluştururken bilgi ve fikirlerin daha çok özümsenmesi sağlanır
Edinilen bilginin tekrarını ve hatırlamayı kolaylaştırır.
Konuyu bir bütün olarak görmeyi sağlar.
Daha hızlı hatırlanacağı için zamandan tasarruf ettirir.
Hafıza ve hayal gücünü geliştirir.
Zihin Haritası Örneği
Bir konu düşünün ve bunu sayfanın ortasına yazın.
Ana fikrinizin alt başlıklarını belirleyin ve merkezden onlara birer dal çizin.
Oluşturduğunuz her bir alt dal için en az iki ana nokta düşünün ve bunlar arasında da dallar oluşturun (çizdiğiniz her dal sonunda, haritanız bir ağ gibi görünmeye başlayacak).
Dallarda mümkün olduğunca az kelime kullanın
Kalıcılığı arttırmak için dallarınıza görseller ekleyin.
Sadece bir kalem ve bir kağıtla zihin haritası oluşturmak mümkündür. Kalemler renkli olduğunda kalıcılık daha da artacaktır. Bunun nedeni ise beynimizin renkleri sevmesidir. Bunun yanında zihin haritalama yazılımı programlarının da mevcut olduğunu unutmayın.
Sonuç olarak zihin haritaları ile sahip olduğunuz potansiyelin farkına varacaksınız.

ibrahim Yıldırım
ibrala.com Köşe Yazarı