Terkedilmiş TAŞKALE

“ İnsan , Mekan, ,Köy ,Şehir terk edilmeye görsün sonra başına neler gelir “.

Bir insan sevdikleri ,saygı duydukları ,sevgilisi,arkadaşları ,akrabaları tarafından terk edildikleri zaman nasıl bunalıma girer psikolojisi bozulur ne yapacağını bilmez hale gelir ve ruhsal durumunun düzeltilmesi için ilaçlar alır seanslara katılır doktor doktor dolaşıyorsa …..

 

Mekan, ,Köy Şehir ve de Ülke terk edildiği zaman geride bıraktığımız anılar yaşanmışlıklar çürümeye terk edilmiş mekanlar.

Bir politika değişikliği olarak bazı kriterleri taşımayan köylerin belediyeliklerinin düşürülmesiyle ve ekenomik zorlukların hat safhaya çıkmasıyle köyler terk edilmiştir.

Terk edilmiş köylerden en büyük örnek Taşkaledir, hem devlet tarafından hemde kendi halkı tarafından, arkasına bakmadan terk etmiş insanlar bütün köylerde olduğu gibi Taşkale de sadece kısıtlı olanaklara sahip muhtarlara teslim edilmiştir.
Atatürk mahallesinde 06/12/2021 tarihinde bir yangın çıktı köylünün evi ve traktörü zarar gördü Allahtan evler arası mesafe olduğundan sadece yangın çıkan ev zarar gördü !…
Yangın birde Taşkale merkezde çıkmış olsaydı felaketin boyutunu düşünün! sit alanı ilan edilmesiyle köy evlerine bir çivi bile çakılamadığından, ve harabe olduğundan köy evlerinin yüzde altmışı terk edilmiştir.

 

Terk edilen evler yılların yorgunluğuna ve bakımsızlıktan birbirinin üzerine yıkılmıştır .Damları çam ağaçlardan yapıldığından yanmaya elverişlidir. Allah korusun bir yangında köy tamamen yanabilir … bunun sorumlusu köyü terk eden köylüler mi?,sorumlu sorumsuz yetkileri ve olanakları sınırlı olan muhtar mı?,köyü sit alanı ilan edip hiçbir inşaata izin vermeyen ve korumayan yetkililerde mi?.

 

Taşkale 21.07.1983 tarih 2863 sayılı kanuna istinaden Konya Koruma Kurulu’nun 22.06.1992 tarih ve 1360 sayılı kararı ile Kentsel Sit Alanı alarak belirlenmiş olup Aynı kurul kararı ile Tahıl Ambarların bulunduğu kayalık alanlar I. Derece Arkeolojik Sit alanı olarak tcscil edilmiştir. Ayrıca Konya Koruma Kurulunun 12.07.1995 tarih 2333 sayılı kararı ile Koruma amaçlı İmar Planı uygun bulunmuştur. Bu kanunun amaç ve tanımları;

 

Taşkale (Kızıllar) Karaman kent merkezine 46 km uzaklıkta yer almaktadır Taşkale’nin batısında Yeşildere Kuzeybatısında Karaman il merkezi güneyde Mut ve Silifke ilçeleri Doğu ucun da ayrancı ve Bolkar Dağları bulunmaktadır. M.Ö 2.ve 3. yüzyıllara inmektedir. Taşkalenin tarihi; Firigler, Geç Roma Erken Hristiyanlık ve Bizans dönemlerine ait izler taşımaktadır. Taşkale ye Selçuklu , Karamanoğulları Beyliği ve Osmanlılar hakim olmuştur, Karamandan Rumeli ye gönderilen Türkmen ve Yörük grupları bulunmaktadır Taşkale’nin eski adının kızıllar olması,halkının giyim. kuşam ve geleneksel etkinlikleri(geleneksel halk tiyatrosu ve seyirlik oyunları)dokunmakta olan kızıllar halısı yörede konar göçer bir aşiretin iskan edildiği ispatlanmaktadır Osmanlı imparatorluğunun iskan politikaları uyarınca yerleştirilmiş Türkmen Yörüklerinden’dir Atatürk ün Anne soyu (Konyarlar) ve Baba tarafından(kocacık yörükleri) soyu Taşkale Çevresinden Rumeli ye gitmişlerdir;Bu nedenle Taşkale aynı zamanda Atatürk’ün Ata Yurdu olarak bilinmektedir.

 

Taşkale yukarıda ayrıntılı olarak yazmaya çalıştığım Kültür varlıklar Tabiat varlıkları , Sit Alanı tarihi ve otantik özellikleri dolayı 1. derecede kentsel Sit, Arkeolojik Sit, Doğal Sit unsurları ile önemli turizm potansiyellerine sahip olan Taşkale Sit Alanı (doğal ekolojik veya kültürel değerlerden dolayı koruma altına alınan imara yapılaşmaya kapalı yerlerdir)olarak tescillenmiş bir bölge olarak kaderine terk edilmiştir…

Şimdiye kadar ne bir Arkeolojik kazı Yapılmış ne de korumu altına alınmıştır. Köy halkı Sit alanı konusunda bir bilgiye sahip değildir; bu tür yerlere köy halkının kullanımına yasak olduğu için kaderine terk edilerek yıkılmış harabe durumdadır bu gibi yerler insanlığın malıdır gelecek nesillere aktarmak zorundayız. Sit alanı ilan etmek demek çürümeye terk etmek ,yağmalamaya terk etmek değildir. Bu sadece bir bölgeye ve yöreye has değildir genel bir hastalığımızdır. tarihimize kültürümüze sahip olamıyoruz. koruma adı altında tarihimizi yangına ,talana tarihin çöplüğüne atıyoruz bir an evvel bilimsel çalışmalar yaparak gerçek anlamda koruma altına alarak insanlığın hizmetine sunmalıyız.

 

Nevdet Ortauğurlu
ibrala.com