25 Ekim 2024 Cuma
Ülkemde kadın olmak başlıklı yazımda, kadın sözcüğünün tanımını vermiştim. Başka dillerde kadın sözcüğünün tanımını da merak ettim. İngilizce de kadın sözcüğünün karşılığı “ woman” anlamı ise yetişkin kadın, dişi insan demek. Fransızca “female” dişi , dişil, kadın demek .
Gelenekçi toplumlardan Japoncaya baktım “josei” dişi anlamına geliyor ve kadınlar için kullanılıyor. Kadın yazılışı farklı olsa da anlamı bakımından evrenseldir. Bütün dünyada anlamının ortak olduğunu gördüm.
Tekrar kendi kültürümüze dönecek olursak, ilk akla gelen sözlü kültürdür. Sözlü kültür ürünleri: Atasözleri, deyimler, fıkralar, hikayeler, masallar, bilmeceler, efsaneler, maniler, türküler, destanlar ve manzum örneklerdir. Sözlü kültür ürünleri geçmişten günümüze , nesilden nesile aktarıldığı için bilgi kaynağıdır.
Sözlü kültür örneklerimizden günlük hayatta çok kullanıldığı ve herkes tarafından anlaşıldığı için atasözlerimizden söz etmek istiyorum. Örneklere bir bakalım. Kadın kocasını isterse vezir, isterse rezil eder. Kadın şamdanı altın olsa mumu dikecek erkektir. Kadın yüzünden gülen ömründe bir kere güler.
Kadının fendi erkeği yendi. Keseye kadın eli girerse bereket gider. Kırk yılda bir kadının sözü dinlenmelidir. Bu örneklerde kadın erkek eşitsizliği, ayrımcılık gün gibi ortada.
Kadın konulu daha eşitlikçi, kadını değerli kılan örneklere bakalım. Kadının kalbi merhamet kaynağıdır. Kadın erkeğin eşi evin güneşidir. Sini tıkırtısı, para şıkırtısı, kadın fıkırtısı kalbe ferahlık verir. Evi ev eden kadındır. İyi kadının kocası cüppesinden bellidir. Kadının fendi erkeği yendi.
Atasözlerimiz konuları bakımından çok çeşitlilik gösteriyor. Ben toplumsal açıdan baktım. Aile konulu olanları inceledim ve bu yazımda bu örneklere yer verdim. Toplumun bekası ve mutluluğu ne sadece kadına ne de sadece erkeğe bağlı. Sağlıklı bir nesil için her iki cins eşit olmalı birlikte çabalamalı. Atasözlerimizden benim çıkarımlarım bunlar.
Muazzez Toğrul
ibrala.com